مطالب کمک آموزش جهت تدریس پودمان برق درس کار و فناوری

کار و فناوری نهم

مداربندی در نقشه پلان روشنایی

واسطه های مداربندی: پس از مشخص کردن محل وسایل الکتریکی (مانند کلیدها و پریزها و.)باید این وسایل و مصرف کننده ها را به منبع تغذیه متصل کرد. برای این منظور با اتصال تک تک وسایل و مصرف کننده ها به یک دیگر و در نهایت به منبع تغذیه این امر صورت می گیرد. برای اتصال و مداربندی باید به تعداد مصرف کننده هایی که در یک مدار قرار می گیرند دقت نمود تا از حد مجازی که مقررات معین نموده است، تجاوز نکند.به اتصال تعدادی از وسایل و مصرف کننده ها به منبع تغذیه به طوری که از حد مجاز تجاوز نکند، مدار بندی می گویند.

الف)مداربندی اتاق ها:

لامپ ها و کلیدهای مربوط به اتاق های مجاور هم را به یک دیگر متصل کرده و آنها را به یکی از فیوزهای تابلوی توزیع برق داخل واحد متصل می کنیم.

ب)مداربندی پذیرایی و آشپزخانه:

چون دو فضای پذیرایی و آشپزخانه در کنار هم قرار گرفته اند مدارهای روشنایی آنها را به یکدیگر متصل کرده و یک خط برق به آنها اختصاص می دهیم.

پ)مداربندی سرویس های بهداشتی:

کلید و چراغ های سرویس بهداشتی به طریقی که در شکل زیر نشان داده شده است به یک دیگر متصل می شوند. همان طوری که از شکل مشخص است در فضای راهرو بین سرویس های بهداشتی از مدار تبدیل استفاده شده تا در هنگام ورود به راهرو لامپ ها روشن شوند و هنگام خروج از آن و ورود به اتاق خواب بتوان آنها را خاموش کرد.

ت)مداربندی راه پله:

مدار روشنایی راه پله ساختمان چند طبقه را در پلان هر طبقه ترسیم می نمایند. شستی ها به همراه چراغ ها در هر طبقه به کمک پیکان هایی به سمت بالا و پایین ترسیم می شوند و مفهوم آن این است که چراغ های هر طبقه به هم متصل شده اند. پیکان بر روی شستی ها هم همین مفهوم را دارد. لامپ های راه پله ها توسط شستی در هر طبقه روشن می شوند و پس از مدتی که روی تایمر تنظیم شده است، خاموش می شوند. امروزه از حس گرهای حضور شخص راه پله ها و پیلوت و محل هایی که تردد عمومی وجود دارد برای روشن کردن چراغ ها استفاده می شود. این وسیله تأثیر بسزایی در صرفه جویی انرژی الکتریکی دارد.

ث)مداربندی پیلوت (انباری پارکینگ ورودی):

بهتر است در پیلوت از رله زمانی برای روشن و خاموش کردن چراغ ها استفاده کرد برای این کار شستی ها را در قسمت های مختلف پیلوت قرار می دهند. در شکل زیر مداربندی پیلوت نیز نشان داده شده است. انباری ها نیز معمولاً به تعداد واحدهای آپارتمان در پیلوت قرار دارند که برای روشنایی هرکدام از انباری ها از کلید یک پل به همراه چراغ استفاده می شود. در این نقشه محل تابلو کنتور (MTB)تابلوی عمومی،(MDP)و جعبه تقسیم تلفن (GP)نیز نشان داده شده است.

ج)مداربندی حیاط:

در محوطه حیاط نیز مدار تبدیل لازم است. یکی از کلیدهای تبدیل در محل ورودی به حیاط و دیگری در محل ورودی به ساختمان نصب می شود تا امکان کنترل چرا غهای حیاط از دو طرف (زمان خروج ازمنزل و زمان ورود به ساختمان)وجود داشته باشد.شکل زیر محل قرارگیری کلیدها و چراغها را نشان می دهد.

در مداربندی فضاها در یک واحد آپارتمان باید نکات زیر را مورد توجه قرارداد:

انتخاب سرخط مدار: ابتدای هر مدار بندی که به تابلو تقسیم وصل شود را سرخط می گویند بدیهی است سرخط مدار را سمتی در نظر می گیریم که به تابلوی تقسیم نزدیک تر است.

آدرس دهی سرخط: به دلیل شلوغ شدن و عبور مسیر مدارها از روی یک دیگر، سر خط مداربندی را تا تابلو رسم نمی کنند و به جای آن یک پیکان در ابتدای هر مداربندی (سرخط)رسم می شود و آدرس محل اتصال این سرخط به تابلوی تقسیم کنار پیکان نوشته می شود. از طرفی دیگر باید در تابلوی تقسیم نیز، زیر هر فیوز مینیاتوری خطی رسم کرد و آدرس اتصال این خط را با مدار مربوطه مشخص نمود. بدیهی است که این دو آدرس باید با هم مطابقت داشته باشند. در شکل زیر تصویر تکمیل شده مداربندی بین فضاهای یک پلان که تا اینجا به صورت تفکیک شده بررسی شد به صورت یک جا مشاهده می کنید که در آن سر خط روشنایی و آدرس دهی نشان داده شده است. در این نقشه سه
مدار مستقل روشنایی با سه پیکان در نظر گرفته شده است.